Informacje ogólne o Grafis CAD/CAM
Program Grafis jest niemieckim programem do konstruowania odzieży. Jego głównym przeznaczeniem jest konstruowanie szablonów odzieżowych w przemyśle odzieżowym, jednakże z powodzeniem można stosować go w przemyśle obuwniczym, lalkarskim, meblowym, a nawet samochodowym. Sprawdza się przy projektowaniu tapicerki meblowej i samochodowej.
Grafis jest w pełni profesjonalnym programem do konstrukcji odzieży damskiej, męskiej i dziecięcej. Ze względu na swoje przeznaczenie jest tak zbudowany, aby umożliwić konstruktorowi odzieży wykonanie szablonów od początku w komputerze. Aby zainstalować program Grafis wystarczy przeciętny komputer pracujący w środowisku Windows.
Program Grafis składa się z dwóch części: Grafisu do wykonania konstrukcji i modelowania szablonów odzieży (CAD) oraz Grafisu do tworzenia układów szablonów na szwalnię (CAM). Te dwie części istniejące osobno, stanowią nierozłączną, integralną całość ułatwiającą pracę na nowoczesnej wzorcowni w dużych zakładach odzieżowych lub też w małych pracowniach krawieckich szyjących na miarę.
Organizacja pracy w programie GRAFIS CAD (Computer Aided Design)
Grafis CAD służy do konstrukcji odzieży od momentu tworzenia siatki konstrukcyjnej poprzez modelowanie formy odzieżowej do wykonania kompletnych szablonów z dodatkami na szwy, opisem części, znakami montażowymi i innymi oznaczeniami i opisami ważnymi dla konkretnej formy.
Program Grafis umożliwia na samym początku wybór systemu miar, a co za tym idzie, wybór sposobu stopniowania i budowania siatki konstrukcyjnej.
Każdy z dostępnych systemów miar, oferuje swój unikatowy sposób mierzenia sylwetki ludzkiej i w różny sposób traktuje ważność zebranych z pomiarów wyników. W każdym systemie są wymiary podstawowe, bez których nie można by było wyrysować konstrukcji i wymiary pomocnicze, dzięki którym mamy dokładniejszy obraz figury ludzkiej, na którą tę siatkę tworzymy. W zależności od wyboru systemu miar, w ramach jednego systemu, możemy pracować na konstrukcjach damskich, męskich i dziecięcych, albo tylko na dziecięcych, tylko na damskich i tylko na męskich.
Wybór systemu miar przy pierwszym otwarciu, wymusza organizację swojej pracy w folderach. Foldery, należy tak nazywać i tak tworzyć aby całość kolekcji przyjęła dla nas najbardziej czytelną formę.
W dowolny sposób możemy tworzyć foldery i podfoldery, a w nich zapisywać modele, wprowadzając podział według lat, sezonów, klientów, asortymentu itd. Nazwy plików mogą być podawane w formie numerycznej literowej i mieszanej. Wszystko zależy od preferencji użytkownika.
Po wyborze systemu miar i utworzeniu kolekcji, można przystąpić do właściwej pracy z modelem. Oczywiście cały model od początku do końca, czyli od siatki, poprzez modelowanie, aż do opracowywania poszczególnych szablonów produkcyjnych i ułożenia ich na układzie szablonów można wykonać w programie Grafis. Jednakże istnieje wiele sposobów pracy z programem Grafis.
Interaktywne bazy
Najszybszym sposobem przygotowania modelu, jest wykorzystanie istniejących w programie interaktywnych siatek konstrukcyjnych i dostosowanie ich do swoich potrzeb. Wprowadzenie interaktywnych cięć, szybkie przenoszenie zaszewek w dogodne do dalszego modelowania miejsce, oraz wprowadzanie wszystkich dodatkowych interaktywnych elementów składowych modelu, to tylko niektóre udogodnienia proponowane w programie. Szereg funkcji które w dowolnym momencie i czasie można przesunąć lub ustawić na nowo, dają w rezultacie możliwość łatwych poprawek wykonywanych na modelu.
Interaktywne bazy konstrukcyjne, powodują, że zmiana obwodów czy długości form modelu w rozmiarze bazowym i w rozmiarach stopniowanych możliwa jest w każdym momencie pracy nad modelem. Można z bluzki zrobić tunikę, albo jeśli potrzeba sukienkę. W programie Grafis jest to możliwe w łatwy sposób.
Jako, że wszystkie konstrukcje interaktywne dostępne są z listy, dlatego też, łatwo można odnaleźć to, co chcemy w danym momencie zmienić. Czy to w przypadku cięć, położenia kieszonki, szerokości rękawa, jego długości, kołnierza czy nawet klapy i innych ważnych etapów powstawania modelu.
Praca na konstrukcjach interaktywnych jest dużo łatwiejsza, a niżeli na już przygotowanych szablonach, ponieważ zmiany o których była mowa wyżej przechodzą na szablony w sposób automatyczny.
Ideą pracy na konstrukcjach interaktywnych jest zminimalizowanie szablonów do których należy wejść w celu naniesienia zmian. Ma to uchronić konstruktora przed popełnieniem błędów wynikłych z roztargnienia przez pominięcie jakiegoś szablonu odzieżowego. Ważne jest podczas pracy z konstrukcjami interaktywnymi, aby poprawnie odczytać wszystkie poprawki jakie mamy nanieść i zastosować je na formie zgodnie z życzeniami i preferencjami klienta.
Język programowania
Innym sposobem pracy w programie Grafis, jest wprowadzanie swoich siatek konstrukcyjnych, z zastosowaniem języka programowania Grafis. Metoda ta wymaga od użytkownika szerokiej wiedzy na temat konstrukcji odzieży oraz na temat zapisu komend w języku programowania. Każda z komend powinna być poprawnie napisana i zakończona. W ten sposób można zbudować każdą konstrukcję od prostego kołnierza zaczynając, a kończąc na bardzo zaawansowanym żakiecie.
Dopasowanie baz interaktywnych do obowiązującego standardu
Program, umożliwia również wykonanie całkowitego przekształcenia istniejących, bazowych, konstrukcji interaktywnych. Dzięki temu można dopasować interaktywną konstrukcję Grafisu do zakładowej, standardowej konstrukcji bazowej. Wystarczy jedynie wprowadzić bazę za pomocą stołu do digitalizacji lub jeśli pochodzi ona z innego systemu, należy ją wyeksportować do programu Grafis, a następnie, za pomocą dostępnych funkcji interaktywnej bazy, dopasować siatki Grafisu do siatki zakładowej. W ten sposób, uzyskujemy własną, interaktywną, siatkę bazową którą możemy w dowolny sposób modelować i przekształcać w ramach wymaganego modelu.
Podłączenie stołu do digitalizacji z myszką 16-przyciskową, umożliwia wprowadzanie do programu Grafis nie tylko siatek bazowych, ale również całego, ręcznie wykonanego modelu i wystopniowanie go metodą proporcjonalno – obliczeniową.
Metoda ta, jest obecnie powszechnie wykorzystywana podczas stopniowania odzieży zarówno w stopniowaniu ręcznym, na kartonie, jak i za pomocą innych programów odzieżowych. Oczywiście, ze względu na różne typy figur ludzkich i na różnych odbiorców, do których adresowany jest dany asortyment, stopniowanie punktowe jest różne w różnych zakładach.
Program Grafis daje możliwość stopniowania punktowego na wiele typów figur ludzkich, jednakże nie narzuca tu swojej metody stopniowania. Każdy sam może zdecydować, o ile i w którym miejscu poprzesuwa linie konstrukcyjne aby uzyskać pożądany efekt. Jako pomoc przy stopniowaniu odzieży metodą proporcjonalno – obliczeniową, można przyjąć zamieszczone w programie szczegółowe tabele antropometryczne. W czytelny sposób, przedstawiono tu przyrosty pomiędzy rozmiarami dla poszczególnych pomiarów antropometrycznych.
Każdy z pomiarów jest opisany i oznaczony skrótem obowiązującym według polskich norm.
ZWo - to wzrost,
opx – to obwód klatki piersiowej,
ot – to obwód talii,
obt – to obwód bioder,
SyTy – to długość pleców od siódmego kręgu do talii,
XcXc – to szerokość pleców,
RvNv – to długość ręki.
W razie niejasności, w którym miejscu dany wymiar został pobrany, zawsze można podeprzeć się publikacją „Tabele szczegółowych wymiarów dzieci, dziewcząt, chłopców, kobiet i mężczyzn”, lub skorzystać z Polskich Norm.
Oczywiście, na wprowadzonych przez stół do digitalizacji szablonach odzieży można określać linie dodatków na szwy i podwinięcia, opisy na częściach i inne symbole takie jak: nitki proste, znaki montażu, czy otwory, które przyczyniają się do prawidłowego zastosowania szablonu.
Import gotowych szablonów
Jeszcze innym sposobem pracy w programie Grafis, jest wykonanie w nim od początku do końca swojej sprawdzonej konstrukcji odzieżowej. Wykonujemy ją wówczas według obliczeń matematycznych. Można do tego celu użyć wzorów z podręcznika, notatek, czy według własnych, sprawdzonych obliczeń. Wprowadza się wówczas, odpowiednie formuły matematyczne czytelne dla programu Grafis, które w swym zapisie, odzwierciedlają matematyczny zapis wzorów potrzebnych do obliczenia i wyrysowania na ich podstawie konstrukcji odzieżowej.Aby wykonać stopniowalną od początku do końca formę bazową z podręcznika lub notatek własnych, potrzebna jest znajomość wszystkich funkcji programu Grafis. Dopiero pełna wiedza pozwala na taki zapis formuł matematycznych, aby można było w przyszłości w łatwy sposób zmieniać luzy odzieżowe i inne parametry, które pozwalają użyć daną bazę do tworzenia zarówno kolekcji z tkanin jak i dzianin oraz na klienta indywidualnego i na fantom.
Wprowadzenie obliczeń z siatki konstrukcyjnej
Kolejnym sposobem pracy w Grafisie jest import szablonów z różnych innych programów do konstrukcji odzieży. Sposób pracy poprzez import szablonów z innych systemów różni się od wprowadzania szablonów przez digitalizację tylko czasem pracy, ponieważ proces digitalizacji został już wykonany. Efekt natomiast jest ten sam. Uzyskujemy formy / szablony, które możemy stopniować metodą proporcjonalno – obliczeniową. Tak jak i poprzednio, w przypadku szablonów wprowadzonych przez stół do digitalizacji, otrzymane szablony możemy opisywać, dodawać do nich linie, wprowadzać oznaczenia nitki prostej i innych znaków i punktów, czy też nanosić na nie wymagane poprawki.
Warunkiem odczytania przez program Grafis plików importowanych, jest poprawnie wykonany eksport w innym programie CAD. Eksport, powinien być tak wykonany, aby otrzymać rozszerzenie pliku w standardowym formacie wektorowym AAMA/dxf (American Apparel Manufacturers Association / data exchange format) lub tylko w standardowym formacie dxf (data exchange format).
Program Grafis pozwala na eksportowanie własnych modeli do różnych programów CAD, a więc i w różnych standardowych formatach, takich jak:
- AAMA/dxf (American Apparel Manufacturers Association / data exchange format),
- dxf (data exchange format),
- ASTM (nazwa od organizacji American Society for Testing and Materials),
- EkstendedPN (format oznaczony przez Gerber Garment Technologies),
- Grafis.
Każdy format przeznaczony jest do innego sposobu przekształcania zapisu form i do innego programu CAD. Niektóre programy mają swój specjalny format konwersji, dlatego ważne jest aby zawsze było wiadomo do jakiego formatu i do jakiego programu ma być wykonany eksport modelu. Ze względu na różnorodność programów CAD, lista formatów do jakich Grafis może wykonać konwersję z każdym rokiem powiększa się.
Konwersja jest integralną częścią programu która umożliwia użytkownikowi współpracę ze wszystkimi dostępnymi na rynku programami CAD.
Istotną sprawą przy eksporcie jest przekształcenie formy na szablon produkcyjny tak, aby każdy inny system miar mógł ją odczytać w takiej formie w jakiej my ją wykonamy.
Możliwości funkcji menu bocznego
Bez względu na wybrany sposób pracy, zawsze można korzystać z głównych funkcji programu menu bocznego.
Menu boczne umożliwia:
- Wykonanie każdego modelowania na połowie formy bądź w rozłożeniu,
- tworzenie dodatkowych zaszewek,
- tworzenie fał i kontrafałd,
- przenoszenie i nanoszenie cięć,
- modelowanie istniejącej zaszewki,
- tworzenie listy szablonów według własnego pomysłu na przykład z podziałem na tkaninę, podszewkę, i tak dalej lub według asortymentu, z podziałem na sekcję przodów, tyłów, kołnierzy,
- tworzenie zależności między poszczególnymi szablonami tak by zmieniając jedną część zmieniać wszystkie od niej zależne,
- nadawanie nazw dla poszczególnych szablonów według własnych preferencji na przykład: „BOK PRZODU” lub „B PRZ”
- wprowadzanie dodatkowych opisów na szablonach, typu: „zmarszczyć”, „wdać”,
- dodanie na szwy i podwinięcia,
- wprowadzanie symboli takich jak oznaczenie nitki prostej, znaki montażowe, szwy specjalne, dziurki, guziki itp.
- wygenerowanie profesjonalnych szablonów produkcyjnych.
Wszystkie powyżej opisane możliwości składają się na uzyskanie szablonów odzieżowych, które można eksportować do innych programów, wydrukować, ułożyć w programie do układów szablonów na odpowiedniej szerokości lub wysłać do bezpośredniego wydruku na cutter.
Uzupełnieniem i dopełnieniem możliwości menu bocznego są interaktywne konstrukcje z interaktywnym menu, które pozwala na zmianę obwodów, długości, głębokość pachy, podkroju szyi i innych wymiarów opisujących kształt formy. O czym była już mowa również wcześniej. Do interaktywnych konstrukcji należą konstrukcje bluzek, żakietów, różnego rodzaju rękawów, kołnierzy, kieszeni, kapturów, spodni i innych konstrukcji.
Program, umożliwia też wprowadzanie interaktywnych cięć bocznych, które można w prosty sposób przemieszczać według projektu, linii prostych, krzywych, zaszewek, symboli, oznaczeń szwów, połączeń, kątów i innych pomocnych funkcji do których można zawsze wrócić i je zmienić w łatwy sposób nie powodując uszkodzenia pozostałych szablonów odzieżowych.
Stopniowanie
Jak już wspomniano wcześniej, gotowe zdigitalizowane szablony, stopniować można metodą proporcjonalnych przyrostów. Podając przyrost na osi x i na osi y, uzyskujemy skok stopniowania. Metoda ta jest żmudna i pracochłonna. Należy wejść w każdy szablon i każdemu nadać stopnie z biblioteki punktów stopniowania. Bibliotekę taką można wcześniej przygotować, w celu usprawnienia pracy przy stopniowaniu w przyszłości. Jednakże nie jest ona wymogiem, można za każdym razem podawać punkty i wpisywać w nich o ile ma tu, w tym konkretnym modelu i w konkretnym miejscu przyrastać wzdłuż osi x i y.
Dużo łatwiejszą metodą jest stopniowanie z wykorzystaniem konstrukcji interaktywnej. Warunkiem takiego stopniowania jest przygotowanie od początku do końca modelu w programie Grafis. Mając do dyspozycji konstrukcję interaktywną, możemy z góry, przed wykonaniem modelowania, określić zmiany w rozmiarach dla obwodów, długości, i innych istotnych elementów.
Wczesne zaprojektowanie stopniowania pozwala na późniejsze, łatwiejsze sprawdzanie i kontrolę poprawności modelu we wszystkich potrzebnych rozmiarach, podczas poszczególnych etapów modelowania i tworzenia pierwowzoru. Stąd, często mówi się, że w programie Grafis robiąc jeden model robimy wszystkie.
Jako przykład zróżnicowania stopniowania w poszczególnych rozmiarach może posłużyć przód, na którym w małych rozmiarach nie ma zaszewki piersiowej, a pojawia się ona dopiero przy rozmiarach większych. Przykładowo dla rozmiaru 42 i większych. Oczywiście tu następuje dowolność wyboru rozmiaru z zaszewką i bez zaszewki, jak również dowolność w ustaleniu jej wielkości i głębokości. Można również wykonać różne inne kombinacje z zaszewką w zależności od potrzeb danego modelu.
Wobec powyższego stopniowanie interaktywne może odbywać się zgodnie z załączonymi do programu tabelami miar, ale można również definitywnie je zmienić tak by odpowiadały klientowi indywidualnemu lub były zgodne z naszymi tabelami.
Stopniowanie w programie Grafis na podstawie standardów wpisanych do programu, polega jedynie na wybraniu rozmiarów do stopniowania i sprawdzaniu poprawności modelowania i jakości cięć we wszystkich rozmiarach, w myśl zasady robiąc jeden rozmiar wyjściowy robi się wszystkie.
Tabele antropometryczne
Obok własnych standardów, w programie Grafis, można tworzyć tabele dla klientów indywidualnych. Wówczas w tabeli można podawać wymiary zdjęte bezpośrednio z miary.
W programie Grafis, proces stopniowania jest unikatowy. Warto wybrać rozmiary do stopniowania na początku budowania modelu, aby móc podczas modelowania sprawdzać stopniowanie dla każdego innego rozmiaru. Według takiego scenariusza, przygotowując jeden rozmiar robimy wszystkie. Taki sposób pracy umożliwia również wyeliminowanie od razu na początku błędów, które podczas założonego modelowania można wykonać dla rozmiarów największych lub najmniejszych.
W programie Grafis nie ma obowiązku tworzenia tabel miar standardowych. Można napisać własne tabele o własnych nazwach takich jak np.: S, M, L, XL. Można również wykonywać tabele na klienta indywidualnego. Przykładowo można stworzyć tabelę o nazwie OLA właśnie dla pani Oli. Nazwa tabeli zawsze jest widoczna w nagłówku, tak by było oczywiste z którą tabelą pracuje się w danym momencie. Proponowany w programie Grafis sposób stopniowania umożliwia więc łatwe przygotowanie indywidualnych szablonów odzieżowych do produkcji przemysłowej. Alternatywą pisania tabel jest konstrukcja interaktywna. Umożliwia ona wprowadzanie zmian w obwodach i długościach żądanych odcinków konstrukcyjnych jedynie poprzez przeciągnięcie myszką odpowiedniego odcinka konstrukcyjnego.
Dla kogo program Grafis?
Ze względu na wyżej wymienione właściwości programu, Grafis sprawdza się dobrze w dużych zakładach odzieżowych oraz w małych pracowniach krawieckich szyjących na miarę. Obecnie coraz częściej duże zakłady odzieżowe w warunkach przemysłowych szyją odzież miarową. Wówczas można w pełni wykorzystać możliwości programu.
Program Grafis umożliwia przygotowanie obok rozmiarów standardowych, rozmiarów indywidualnych. W efekcie czego uzyskamy profesjonalnie przygotowany szablon na klienta indywidualnego.
Program sprawdzi się więc i w małych zakładach usługowych i w dużych przedsiębiorstwach. Program Grafis znajdzie zastosowanie w każdej nowoczesnej wzorcowni tworzącej unikatowe modele.
Obecnie dostępna jest nowa 12 już wersja programu Grafis CAD/CAM
